Każdy otrzymał talent

Niezasadne jest patrzenie – rozumienie całej przypowieści w duchu: talent, to umiejętność, predyspozycja, naturalne zdolności. Niejednokrotnie w ten sposób czytając tę przypowieść interpretujemy ją w duchu pedagogiczno-moralnym, zniekształcając i redukując prawdziwe jej przesłanie. Słyszeliśmy ją nieraz z ust wychowawców lub kaznodziejów: „Trzeba umieć wykorzystać swoje talenty”, to jest umiejętności, inteligencję, pamięć, wolę. Przypowieść niesie takie przesłanie. Ale myśl przypowieści jest głębsza. W przypowieści nie chodzi o nasze naturalne zdolności, lecz o zadania, które zostały nam powierzone i za które odpowiadamy. Myśląc o talentach warto pamiętać, iż talentu nie można zarobić, nie można go zdobyć lub nań zasłużyć. Talent się otrzymuje. Wszystkim trzem sługom wspólne jest to, że otrzymali dar. Różni się on ilościowo, ale w każdym przypadku pozostaje darem. Nie można powiedzieć: „Wszystko zdobyłem sam”. Wszystko bowiem jest łaską od Pana. Ów łaskawy dar – zadanie, domaga się odpowiedzi. Pan obdarza po to, aby coś zrobić z Jego darem. W ten sposób ów dar staje się „naszym” darem.Przypowieść o talentach przypomina nam, iż każdy otrzymał od Boga jakieś talenty. Apostoł Paweł uczy nas, iż „różne są dary łaski” (1Kor 12,4); „według udzielonej łaski mamy różne dary” (Rz 12,6). Wszystko, co mam i kim jestem, otrzymałem w darze (1Kor 4,7). Dary które daje nam Bóg są różne, ale wszystkie służą budowaniu Ciała Chrystusa (Ef 4,11-12). Talenty są nam dane przez Boga – są jak owym sługom powierzone na pewien czas. Są to zdolności, umiejętności. Ale są to także dary duchowe – dary Ducha Świętego (zob. Rz 12,6-8; 1 Kor 12,7-11). Nasze życie jest niezwykłym darem od Boga. W tym wszystkim dawca tych darów wymaga od nas zaangażowania, byśmy dołożyli usilnych starań, aby otrzymane dary wykorzystać jak najlepiej. Niewykorzystanie otrzymanych dotąd darów, ich zmarnowanie (zakopanie ziemi, Mt 25,18) naraża na to, że nic nie zostanie nam powierzone. Przypowieść jest zachętą do tego, aby „służyć sobie nawzajem tym darem, jaki każdy otrzymał” (1 P 4, 10).

Mądrość jest wspaniała i nie więdnie, ci łatwo ją dostrzegą, którzy ją miłują, ci ją znajdą, którzy jej szukają Mdr 6

Czujność, to nie tylko życie w ciągłej gotowości, ale także nietracenie z oczu głównego celu, jakim, dla nas wierzących, jest szczęście wieczne. To ono ma być drogowskazem naszego postępowania, naszych wyborów. Także, kiedy winniśmy się z kimś dzielić, a kiedy z tego zrezygnować.

W przypadku panien podzielenie się oliwą mogło zaszkodzić wszystkim i żadna z nich nie znalazłaby się na weselu. Nierozważna pomoc może czasem okazać się krzywdzącą dla drugiego człowieka, a czasem szkodliwą dla nas samych. To zależy od motywacji, od tego, czy kierujemy się wyłącznie dobrem własnym, swoją korzyścią, tym, czy ktoś nas zauważy i doceni, czy też miłością. Jeśli motywacje nie są czyste, bo chcemy osiągnąć jakiś swój egoistyczny cel, to zwiększą w nas tylko pychę. Wzbudzą fałszywy obraz siebie i wzrastać będzie nasze zakłamanie i hipokryzja. Taka ‘pomoc’ może skrzywdzić drugą osobę. Nie dając jej miłości, a zwykłe wyrachowanie, ranimy ją bezlitośnie. Rozsądne panny nie dzieląc się oliwą, wybrały wyższe dobro, dlatego mogły się cieszyć udziałem w weselu.

Czytania tej niedzieli to z jednej strony mocny przytyk wobec przywódców Izraela. U Malachiasza kapłanów, którzy lekceważyli Boga, faryzeuszów i uczonych w Piśmie – w Ewangelii. Z drugiej to wzór dla trudniących się praca apostolską. Pisze św. Paweł do Tesaloniczan:

Stanęliśmy pośród was pełni skromności, jak matka troskliwie opiekująca się swoimi dziećmi. Będąc tak pełni życzliwości dla was, chcieliśmy wam dać nie tylko Bożą Ewangelię, lecz nadto dusze nasze, tak bowiem staliście się nam drodzy.

To wszystko przeszłość. A dziś? Pierwsze skojarzenie – dziś jest podobnie, ci ubrani w sutanny czy habity powinni się nawrócić. Ale czy słuszne? Uczeni w Piśmie nie musieli być kapłanami. A faryzeuszami? Cóż... kapłani byli raczej saduceuszami, będącymi wobec faryzeuszów w opozycji. To pierwsze skojarzenie prowadzi więc na manowce...

Dziś oczywiście bywa podobnie. Tyle że tymi starotestamentalnymi kapłanami, uczonymi w Piśmie i faryzeuszami niekoniecznie są księża. Może nim być każdy uważający się za ludowego trybuna chrześcijanin. Każdy, kto dużo mówi jak należy czcić Boga – choćby tylko wśród znajomych – a w praktyce codzienności Boga lekceważy. Każdy, kto podpierając się Bogiem odmienia przez wszystkie przypadki słowo „ja” i na swoje potrzeby wykoślawia to, czego uczył Chrystus. Może to być każdy z nas.

Nie „ja” się liczy. Liczy się „Boża Ewangelia” – pisał święty Paweł. Trzeba więc nie z butą wiedzących wszystko lepiej, ale skromnie, z życzliwością, jak matka opiekująca się dziećmi.

Wspomnienie Wszystkich Wiernych Zmarłych Kościół obchodzi 2 listopada. W tradycji polskiej ten dzień jest nazywany Dniem Zadusznym lub potocznie Zaduszkami. Wspomnienie to wprowadził opat benedyktynów w Cluny we Francji – św. Odylon. On to w 998 r. zarządził modlitwy za dusze wszystkich zmarłych 2 listopada. Kościół w tym dniu wspomina zmarłych pokutujących za grzechy w czyśćcu. Chodzi więc o dusze, które zeszły z tego świata w łasce uświęcającej i są w przyjaźni z Bogiem, lecz nie mogą wejść do nieba, gdyż mają pewne długi do spłacenia Bożej sprawiedliwości. Kościół przychodzi z pomocą duszom czyśćcowym zanosząc prośby przed tron Boży szczególnie w tym dniu. Aby przyjść z pomocą zmarłym pokutującym w czyśćcu, żyjący mogą od 1 do 8 listopada uzyskać odpusty zupełne. Św. Paweł – Apostoł narodów woła: „I w życiu więc i w śmierci należymy do Pana”. Należymy do Pana, bo nas odkupił i wszczepił w siebie, ponieważ żyjemy w Nim i dla Niego przez łaskę i miłość. Chrystus, Pan naszego życia, stanie się Panem naszej śmierci, którą pochłonie swoją własną, przemieniając ją w życie wieczne. W tym dniu chcemy pamiętać o naszych najbliższych zmarłych i dlatego pochylamy się nad ich mogiłami, zapalamy znicze, idziemy na cmentarz z wiązanką kwiatów i spełniamy uczynek miłosierny co do duszy, modląc się za naszych zmarłych.